Dragan Uzelac

DIANA KRALL – Veličanstvena kanadska džez diva

Veličanstvena kanadska džez diva, prelepa i šarmantana pevačica i pijanistkinja Diana Krall rođena je 16. novembra 1964. godine, u mestu Nanaimo, British Columbia, Canada. Usvojivši ljubav prema muzici od roditelja(oca Džima koji je voleo da svira klavir u kući i majke Adele koja je pevala u lokalnom horu i volela rokenrol i kantri muziku), Dajana upisuje studije klavira na The Royal Conservatory of Music, nastavlja dvogodišnje usavršavanje na Berklee College of Music u Bostonu(1981.-1983.), SAD, odlazi potom u Los Anđeles da svira džez(nakon što su je čuli na jednom od nastupa, poznati džez muzičari Rej Braun i Džef Hamilton ubedili su Dajanu da se preseli u Los Anđeles i sarađuje sa pijanistom Džimijem Roulsom koji je talentovanu Kanađanku ohrabrio da počne i da peva.), a po povratku u Kanadu objavljuje svoj debi album.

Ostatak ove inspirativne priče, reminiscencije na duh jedne epohe preloma dvaju milenijuma je božanstvena džez odiseja preslatkog kanadskog anđela, priča o vokalu i melodijama kojima Dajana miluje dušu muzičkog sveta već gotovo tri decenije. Spoj nestvarne lepote, senzualnosti, romantične ženstvenosti i topline kojom pleni i nadahnjuje ostaviće svet zatečenim, u neverici lepote koju samo vanvremenske džez note ove dame i umetnice boje umetnički svet današnjice, ostajući kao spona sa nekadašnjim džez divama poput Dinah Washington.

Svoju sada već bogatu karijeru Dajana Krol počinje veoma rano kada u sedamnaestoj godini na Vankuverskom džez festivala osvaja stipendiju za studije na prestižnom bostonskom Berkli univerzitetu. Uz svog oca Džima koji je imao ogromnu kolekciju ploča Dajana je od malih nogu zavolela džez muziku, a klavir je počela da svira kada je imala četiri godine. U srednjoj školi je svirala u lokalnom džez bendu, a sa 15 godina je redovno nastupala u restoranima u Nanaimu. Prvi album Stepping Out izdaje 1993. godine i već kao debitant na vrlo konkurentnoj američkoj sceni stiže do trećeg mesta na listi džez albuma. Njegov naslednik, Dajanin drugi solo album zvao se Only Trust Your Heart (1995.). Dve godine kasnije ponavlja uspeh sa albumom koji posvećuje legendarnom Net King Kolu( jednom od svojih velikih uzora, među kojima su još bili i Nina Simon, Areta Frenklin, Pegi Li, Širli Horn) – All for you: A Dedication to the Nat King Cole Trio (1996.) koji joj donosi i prvu nominaciju za Gremi nagradu, dok tron na džez sceni osvaja sa albumom Love Scenes iz 1997. godine, kolekcijom tradicionalnih džez balada. Prestižnu nagradu konačno osvaja dve godine kasnije za najbolji džez vokal sa albumom When I Look Into Your Eyes koji ujedno biva nominovan za album godine i to 25 godina nakon poslednjeg džez albuma koji je doživeo takav uspeh. Dajana sada već po pravilu dostiže sam vrh liste džez izdanja gde će se i po treći put zaredom naći i famozni album The Look of Love iz 2001. godine. Sa ovim albumom dolazi i neočekivano visok tiraž koji te godine nadmašuje i brojne bestselere pop muzike.

The look of love jedan je od onih večnih, esencijalnih albuma koji vas svojom neobjašnjivom i neuhvatljivom magijom, unutrašnjom lepotom, snagom i kvalitetom uhvate pod svoje čarobnim umetničkim nitima, kreacijom autorskih snova i ideja s one druge, nedostupne strane. Šesto po redu muzičko ostvarenje izvanredne kanadske džez pijanistkinje i pevačice Dajane Krol jedno je od onih nezaboravnih i nezaobilaznih remek- dela umetnosti, džez melodija oslonjenih na bogatu tradiciju pesama u rasponu od Willow weep for me, Strange fruitt, Trouble in mind, Summertime, Since i feel you, At last ili The girl from Ipanema i What a wonderful world do slapova, listova zvuka besmrtnih St. James infirmary, Around midnight, Salt peanuts, Autumn leaves, Blue in green i In a sentimental mood.

Sniman u Avatar studiju u Njujorku i Kapitol studiju u Los Anđelesu, album je postao jedno od najprodavanijih ostvarenja Dajane Krol, kolekcija deset džez klasika nemerljive lepote, kvaliteta i duha tradicije – od S’Wonderful Džordža Geršvina, potom Cry me a river, naslovne The look of love, do hipersenzibilne, besmrtne Besame mucho, od kojih prosto zastaje dah. Sa omota ovog briljantnog albuma novog milenijuma posmatra anđeoski lik neodoljive, plavokose Diane Krall, dok se muzika prefinjeno i ustalasalo razleže iz predivne, nežne duše mlade džez umetnice. Brojna priznanja nisu zaobišla dirljivu muzičku priču nekadašnje učenice prestižne muzičke akademije američkog grada Bostona. Javorov list džezirane duše Kanade ponosno je treperio na laganom, sofisticiranom, produhovljenom povetarcu jedne tople, zaljubljene ženske duše – neizbrisivom pogledu ljubavi.

... The look of love is in your eyes

a look your smile can’t disguise

the look of love is saying so much more

than just words could ever say

and what my heart has heard,

well it takes my breath away ...

Geršvinova S’Wonderful nežno se talasa na blagosti jedne prelepe duše, u senzualnom cool maniru like a girl from Ipanema – glas koji miluje izražava snagu talenta kanađanke Dajane Krol, svu njenu uzvišenost i posvećenost, totalnu prepuštenost svetu džez muzike i njenom jedinstvenom senzibilitetu. Dok slobodno lutate neistraženim predelima jednog autentičnog i mističnog sveta i grejete dušu na tihoj vatri muzike, maestralna Dajana vam nesebično uliva dah vedrine u jedra i unutrašnjom lepotom daje dodatnu snagu i motiv. U istom se maniru nadovezuje i naredna Love letters, natopljena blagošću zaljubljene žene, njenim sanjarenjem i tonovima džeza koji opijaju, obuzimaju klavirskim damarima i lepršavošću odvode u neistražene predele sete, radosti i uzvišene, božanske dramatike.

I remember you izlistava stranice sećanja na razmeđi duhovnog smirenja i želje da se krene dalje, putevima nostalgije i čežnje. Ona je pritajeni nastavak čarobnog džez putovanja prepunog duhovnosti i setnih pasaža – nastavak Dajaninog (k)rolanja po prostranstvima obuhvaćenim ljubavnim pogledom. Čitav album odiše neobičnom dozom nostalgičnih, tajanstvenih, setnih, iščekujućih, praštajućih tonova, na granici čežnje, romantike, blagosti, plamtećeg srca koje izgara za ljubavlju, plamtećeg srca jedne Cry me a river ženstvenosti gde se sve razliva i rastapa od sentimenta, senzualnosti, želje za toplinom dodira i snenosti pogleda zaljubljene dušice.

... Now you say you’re lonely

you cry the long night through

well, you can cry me a river

cry me a river

i cried a river over you...

... Now you say you love me

well, just to prove that you do

come on and cry me a river

cry me a river

i cried a river over you ...

Cry me a river bluzirani je standard, nešto ogromno i večno u džez vodama, čemu su dušu udahnule veličine poput Elle Fitzgerald. Na nju se, pozivajući slušaoca na nežnost dodira i ples naslanja još senzibilnija i setnija Besame mucho, u koju je utkano obilje najiskrenijih emocija sveta zaljubljenih, vatrenih i sentimentalnih, boemskih duša – od Meksika i Španije do srca svih onih koji to iskreno mogu da osete i prožive. Čarobni glas, senzualnost, duša, srce, talenat, vizija i posvećenost Dajane Krol utkani su u svaku poru predivnih izvedbi pomenutih klasika ovog čudesnog albuma izvan vremena, albuma topline i dodira besmrtnih. Svojom neodoljivom, tajnom prikrivenom senzualnošću i stilom Dajana Krol gradi jedan bajkoviti, sentimentalni džez put ka sferama nedosanjanih ljubavi, put ka svetlosti svih onih koji se traže, na kraju puta pronalaze i zajedno se vraćaju stazama besmrtnosti, iskrenosti, ljubavi i čednosti. Duhovno putovanje nazvano The look of love garantuje Dajaninim čarima ostvarenje svačijeg cilja – ma odakle krenuli i ma koliko u početku bili spremni i svesni magije njenog božanstvenog džez stila i dodira.

The night me called it a day nastavak je sanjarenja uz prigušena svetla, sveće i kvalitetno vino, lepota žene, toplina srca, blagost sete i ogrtač satkan od iskrenih emocija koje nedostaju. U drugačijem svetu i njegovom prigušenom svetlu mnogi će pronaći izgubljenu nit i sponu sa istinskim vrednostima kojih je danas sve manje, kulirajući na ustreptalosti klavirskih deonica i nežnostima jedne neobično senzualne umetnice i žene. Usporavanje tempa ostavlja dovoljno vremena i nade čak i onima koje je svet bez ljubavi, svet gramzivosti i buke, laži i šminke oslobodio od mogućnosti saosećanja, iskrenih emocija i draži neiskvarenosti. Dancing in the dark je neizreciva, intimna svetlost sveta zaljubljenih duša u tami romantične večeri, usamljenosti koja se deli na dvoje i ispunjava šaputanjem, nežnošću dodira i bezbrižnošću oslobođenom od trivijalnosti i uzaludnosti nametnutnih izvana. Slapovi predivnih tonova razlivaju se ka središtu plamtećeg srca, meandrirajući unutar izvorišta duševnog mira i izlaza iz začaranog kruga bezosećajnosti i nezasitosti gramzivih. I got along without you very well odraz je nekog dalekog, senovitog carstva čistih, čežnjivih emocija, carstva eonima udaljenog od uobičajene slike današnjice, slika čije se boje i osenčenost prelivaju i stapaju sa naslovnom numerom The look of love. Boje vedrine i sreće pronalaze se u očima i osmehu Dajane Krol, divne i garciozne plavokose džez pevačice i pijanistkinje, u njenom pogledu ispunjenom i zanesenom lepotama ljubavi. Lagani, kotrljajući i smirujući swing, lepota i plateće srce zaljubljene žene, pogledi koji se traže i konačno pronalaze – oduzimajući dah. Maybe you’ll be there zatvara jedan čarobni, sanjarski, nadrealni, romantični i senoviti krug prigušenog svetla, lagane i tihe muzike, strpljenja, slutnje, senzualnog glasa i sentimentalne ljubavne priče fantastične cool jazz dame daleke zemlje javorovog lista i bogatog duhovnog nasleđa.

... The sky may be starless

the night may be moonless,

but deep in my heart,

there’s a glow,

for deep in my heart

i know that you love me

you love me, because you told me so ...

Na kraju, kada je nešto neopisivo lepo i dirljivo ušlo u moj svet, kuhinju moje duše, ne remeteći mir i tišinu, osvetljavajući je ljubavnim žarom iskrene emocije i muzike The look of love albuma Dajane Krol, duboko u mom srcu, noći bez mesečine i neba bez zvezda, ostao je predivan osećaj zaljubljenosti i miris daleke zemlje javorovog lista i njenih večnih tonova mistične obale Pacifika... Muzika, poezija i pogled ljubavi u očima i osmehu božanstvene Diane Krall zauvek će nakon ovog briljantnog džez albuma ostati duboko u mom srcu i duši, poput večne svetlosti iz koje svi potičemo i koja nam u ovo nesretno, bezdušno vreme tame tako, tako nedostaje.

Četvrti trijumf na top listi, novi Gremi za najbolji džez album i odlične kritike donosi koncertni album Live in Paris (2002.) koji jasno prikazuje Dajanu Krol kao veliku koncertnu senzaciju. Nakon udaje za čuvenog engleskog pevača Elvisa Kostela sa kojim zajedno piše čak šest novih pesama, sledeće Dajanino izdanje The Girl in the Other Room (posvećen majci koja 2002. umire od kancera koštane srži – iste godine kad upoznaje i ljubav svog života, muzičara Elvisa Kostela) dostiže i vrlo visoko peto mesto na britanskoj listi albuma 2004. godine. Ubrzo sledi očekivani bestseler album Christmas Songs, a 2006. godine objavljuje From This Moment On koji pored već ustaljenog maksimuma na džez listi ulazi i među prvih deset na američkoj top listi svih albuma. Ovakav uspeh prati i prekretnica u životu poznatog para Kostelo-Krol kada na svet dolaze blizanci Dekster i Frenk.

Pored albuma Quiet Nights (2009.), Dajana Krol je istovremeno objavila i DVD sa koncerta u Rio de Žaneiru gde je publika odrasla na taktovima bosa nove uspela da oduševi džez divu: Bilo je to veoma potresno iskustvo. Okrenula sam se prema Džonu Klejtonu i ugledala suze na njegovom licu. Dvanaesti album Quiet Nights je verovatno najintimnije izdanje ove džez dive, a posvećeno je njenom suprugu, jednako uspešnom muzičaru Elvisu Kostelu (Costello). Album na kojem učestvuje čak 64 muzičara, producirao je Tomi Lipuma poznat po radu sa džez legendama kao što su Majls Dejvis, Džordž Benson, Anita Bejker ili Natali Kol. Quiet Nights je objavljen 31. marta 2009. godine za etiketu Verve. Po izlasku, album je dostigao visoko treće mesto na američkoj top listi ušavši i među prvih pet na panevropskoj listi izdanja. Kritika je ubrzo počela neobičnu utrku u pronalaženju formulacije koja bi uhvatila samu nit albuma onako kako je on uhvatio tihe tonove noći u pulsirajućem ritmu bosa nove. Tako ugledni kritičar Njujork Tajmsa Stiven Holden primećuje da je Dajana prigušila svoj promukli glas do žamora, kao da se odaje raskošu u sutonu strasti na razbarušenoj postelji. Magazin People zabeležio je rečenicu koja dodatno definiše karakterističnu zavodljivost Dajaninog džeza: Intimnost šapuće u tim zapaljivim baladama u sporogorećoj bosa novi. Iste godine producirala je album legendarne Barbare Strejsend Love is the answer.

Uz malu pomoć producenta T-Bone Burnetta, godine 2012. Dajana snima svoj novi studijski album – Glad Rag Doll, svoja zanesena sečanja i sentimentalnu muzičku posvetu džezu dvadesetih i tridesetih godina prošlog veka, inspirisanu pre svega kolekcijom džez albuma njenog oca. Posveta Dajane Krol pop i rok numerama koje je volela i uz koje je odrastala stvorila je album Wallflower (2015.), sentimentalnu kolekciju pesama poput California dreamin’ grupe The Mamas & The Papas, Desperado Eaglesa, Operator Jima Crocea ili pak Feels like home Linde Ronstadt i numere slavnog Paul Mc Cartneya If I take you home tonight. Love is here to stay(2018.), studijski je album urađen u saradnji sa Tony Bennettom, u izdanju Verve records/Columbia records, još jedan u nizu bisera božanstva daleke i jedinstvene zemlje javorovog lista, sa predivnom numerom Fascinating rhythm, još jedna jedinstvena priča koja zaokružuje magiju dugu četvrt veka, magiju dame i jedinstvene umetnice koja je svojim zavodljivim vokalom, senzualnošću i ritmom žene koja pleni svojom pojavom i duhom uzdigla džez muziku barem za nivo više, ka nebeskom, božanskom, neodoljivo zavodljivom i nadahnjujućem trenutku kad vas na moment dodirne dah večnosti.

Njeno inteligentno i znalačko sviranje klavira, kao i jedinstveno izvođenje načinili su od nje zvezdu koja ima svoje zasluženo mesto u muzičkom raju - napisao je kritičar najpoznatijeg svetskog internet džez magazina All About Jazz. Baršunasti kontraalt i melanholično izvođenje džez standarda ove prelepe plavuše, čudesnog voća zemlje javorovog lista obojili su svet vanvremenske, muzike američkog tla novim, zavodljivim ruhom, jedinstvenim spojem vokala koji miluje dušu slušaoca i pijanističkim hipnotičkim umećem koje neprimetno naslađuje čula magičnim džez notama.