.jpg)
NOWHERE MAN (1965.) by JOHN LENNON
Album Rubber Soul predstavljao je prekretnicu ili pak šarku koja je Beatlese jednim delom vezivala sa pop prošlošću, a drugim delom održavala na površini dok su tražili mogućnosti nekog novog izraza. Lennon i McCartney su znali da im ponestaje varijacija na temu jednostavnih ljubavnih pesama pređašnjih albuma i bili svesni činjenice da moraju pokušati nešto novo ili potonuti.
Svesni činjenice da se vremena naglo i neočekivano menjaju i da su mnogi autori poput Dylana, Stonesa, Kinksa, grupe the Who ili Animals otišli korak dalje od uobičajenih pop pesama svojim angažovanim i jetkim numerama poput: Like a Rolling Stone, Satisfaction, See My Friends, My Generation, nudeći teži zvuk, društvenu angažovanost i beskompromisne komentare na duh jednog burnog vremena koje se upravo rađalo sredinom šezdesetih, naveliko već zapljuskujući bitničku, zapadnu obalu uzavrele, psihodelične Amerike.
Odgovor koji su The Beatlesi dali svojim prekretničkim albumom Rubber Soul bio je uvod u njihovu eksperimentalnu, inovativnu i revolucionarnu studijsku fazu koja je počela već narednim albumom Revolver i istovremenim prekidom opterećujućih, sve besmislenijih turneja i svirki. Bila je to nova era The Beatlesa, moćno obeležena introspektivnim duhom oslobađajućeg LSD-a.
On je pravi čovjek niotkuda
He's a real nowhere man
Sjedi u svojoj niotkuda zemlji
Sitting in his nowhere land
Pravi sve svoje planove ni za koga
Making all his nowhere plans for nobody
Nema svoje
stajalište
Doesn't have a point of view
Ne zna kamo ide
Knows not where he's going to
Nije li on pomalo poput tebe i mene?
Isn't he a bit like you and me?
Čovječe niotkuda molim te slušaj
Nowhere man please listen
Ne znaš što propuštaš
You don't know what you're missing
Čovječe niotkuda, svijet je na tvojoj komandi
Nowhere man, the world is at your command
On je slijep
koliko može biti
He's as blind as he can be
Samo vidi ono što želi vidjeti
Just sees what he wants to see
Čovječe niotkuda, vidiš li me uopće
Nowhere man, can you see me at all
Čovječe niotkuda ne brini
Nowhere man don't worry
Uzmite si vremena, ne žurite
Take your time, don't hurry
Ostavi sve nekom drugom
Leave it all 'til somebody else
Pruža ti ruku
Lends you a hand
Ah, la, la, la, la
Ah, la, la, la, la
Nema svoje
stajalište
Doesn't have a point of view
Ne zna kamo ide
Knows not where he's going to
Nije li on pomalo poput tebe i mene?
Isn't he a bit like you and me?
Čovječe niotkuda molim te slušaj
Nowhere man please listen
Ne znaš što propuštaš
You don't know what you're missing
Čovječe niotkuda, Svijet je na tvojoj komandi
Nowhere man, The world is at your command
Ah, la, la, la, la
Ah, la, la, la, la
On je pravi
čovjek niotkuda
He's a real nowhere man
Sjedi u svojoj niotkuda zemlji
Sitting in his nowhere land
Pravi sve svoje planove ni za koga
Making all his nowhere plans for nobody
Pravi sve svoje planove ni za koga
Making all his nowhere plans for nobody
Pravi sve svoje planove ni za koga
Making all his nowhere plans for nobody
Pesma Nowhere Man (Lennonov gorki komentar na sebe u fazi debelog Elvisa, prinuđenog da u očima javnosti glumi sreću i ulogu koja mu je bila namenjena, u totalnoj suprotnosti sa njegovom tadašnjom stvarnošću čoveka duboko očajnog u monotoniji braka i izgubljenog u izolaciji svog ogromnog imanja u Weybridgeu), bitlsovski je domišljata Lennonova numera sa albuma Rubber soul i neverovatno puna duha i čudesne melodičnosti (još jedan njegov očajnički vapaj kao i onaj u pesmi Help!, želeći da se izvuče iz pakla apatije, bezličnosti, haosa u koji je upao zahvaljujući muzičkoj industriji koja je njega i Beatlese pretvorila u kreature niotkuda čija je jedina svrha zabava širokih narodnih masa i stvaranje ogromnog profita pomenutoj industriji).
Proveo sam pet sati tog jutra pokušavajući napisati pesmu koja je smislena i dobra i na kraju sam odustao i ponovo legao. Onda je došao Nowhere Man, reči i muzika, cela prokleta stvar, dok sam ležao, pričao je John Lennon o nastanku svoje briljantne pesme koja je govorila o njegovom stravičnom osečaju izolacije na pomenutom imanju, gde je provodio mnoge sate u samotnoj kontemplaciji daleko od haosa Beatlemanije.
Bila je to mučna slika Johna Lennona, trenutak samospoznaje u kojem je uvideo šta je ostalo od nekadašnjeg buntovnog, mladog čoveka, rokenrolera iz pedesetih godina i studenta umetničkog koledža – slika bezličnog čoveka bez porekla, ideje, stava i vizije kuda dalje, svega onoga protiv čega se upravo borio, da bi već nakon par godina postao debeli Elvis Presley (vlastita parodija), uhvaćen u zamku prodaje da bi uspeo... Slika Čoveka niotkuda koja će samo par decenija kasnije, nakon propasti svih buntovnih snova iz šezdesetih i ideje rock and rolla kao životne energije i stava večno mladih i samosvesnih ljudi, propasti svih pravih vrednosti postati užasavajuća stvarnost, spoznaja sveta uhvaćenog u zamku konzumerizma i bezidejnih pojedinaca, kreatura – bez porekla, ideje, stava i vizije...
Rekao mi je da je to napisao o sebi, osećajući se kao da nikuda ne ide, prisećao se kasnije Paul McCartney. Mislim da se zapravo radilo o stanju njegovog braka. Bilo je to u razdoblju kada je bio pomalo nezadovoljan onim što se događa; međutim, to je dovelo do vrlo dobre pesme. Tretirao je kao pesmu u trećem licu, ali je bio dovoljno pametan da kaže: Nije li on malo poput tebe i mene?.
Sve do Nowhere Man, velika većina pesama Beatlesa bila je ograničena na tipičnije pop teme; romantika u rimi ili zabava i veselje, ali s Nowhere Man uplovili su u druge vode, umirujući feeling s klasičnim stajlinzima, otvarajući delo trodelnom harmonijom koju su pevali Lennon, Harrison i McCartney.
By Dragan Uzelac, novembar 2022.
.jpg)
.jpg)
Nema komentara:
Objavi komentar