GERTRUDA MA RAINEY (1886.-1939.)

GERTRUDA MA RAINEY (1886.-1939.)

Ako je William Christopher Handy bio otac bluesa, majka bluesa bila je Ma Rainey.Vrlo rano se odlučuje za javne nastupe na turnejama sa vlastitom pevačko – plesnom grupom. Nastupali su u minstrelskim putujućim družinama (predstavama koje su uključivale komičare, ples i muziku) po šatorima i vodviljima širom jugoistočnih SAD. Često zvana Majka bluesa, Ma Rainey bila je poznata po dubokom glasu i očaravajućem scenskom nastupu, harizmi koja je privlačila veliku publiku i prodavala hit ploče početkom dvadesetog veka. Takođe tekstopisac, njezini tekstovi i melodije odražavali su njena iskustva kao nezavisne, otvoreno biseksualne Afroamerikanke.

Ma Rainey rođena je kao Gertrude Malissa Nix Pridgett u Columbusu u državi Georgia 26. aprila 1886. Njeni roditelji, Thomas i Ella (Allen) Pridgett, bili su izvođači minstrela. Rainey je u mladosti pokazivala talenat za pevanje i počela nastupati kao tinejdžer. Debitovala je s revijom Bunch of blackberries u Springer operskoj kući u Columbusu. Potom je počela pevati na putujućim vodviljskim glumačkim predstavama u šatorima, honk- toncima i karnevalima.

Tokom druge decenije 20.-og veka ona i suprug (komičar, pevač i plesač Will Rainey) putovali su diljem američkog Juga, nadograđujući nastupima ranije folklorne ruralne forme i učestvujući pionirski u stvaranju nečega što će se vremenom nazvati bluz. Bila je prva u nizu kraljica bluesa, pevačica koje su vlastitim glasom, snagom i harizmom (praćene orkestrima u prepunim i bučnim dvorama) stvarale istoriju bluesa, kraljica poput Marion Harris, Mammie Smith, Alberte Hunter, Ethel Waters i tragične blues dive Bessie Smith.

I'm so unhappy
I feel so blue
I always feel so sad
I made a mistake
Right from the start
Oh, it seems so hard to part
Oh, but this letter
That I will write
I hope he will remember
When he receive' it

See see, rider
See what you done done
Lawd, lawd, lawd
Made me love you
Now your girl done come
You made me love you
Now your gal done come

I'm go'n away, baby
Won't be back till fall
Lawd, lawd, lawd
Go'n away, baby
Won't be back till fall
If I find me a good man
I won't be back at all

Prve snimke uradila je za Paramount records 1923. godine – bili su to Last minute blues i Bo-weavil blues, nakon kojih su usledili ništa manje legendarni See see rider blues (1924.) i Stack o’lee blues (1925.) godine, snažni, urbani country blues standardi. Rainey je potpisala ugovor o snimanju s Paramount Records 1923. godine, čineći je jednom od najranijih blues muzičara. Između 1923. i 1928. snimila je gotovo 100 ploča, od kojih su mnoge nacionalni hitovi koji su danas deo američkog muzičkog kanona. Njezina snimka See See Rider Blues iz 1924. (na kojoj je pratio mladi Louis Armstrong) dodana je u Nacionalni registar snimatelja Kongresne biblioteke 2004. godine. Raineyjevo pisanje pesama bilo je značajno po svom sirovom prikazu života iz perspektive žene koja se bori sa svojim ljubavlju slomljenim srcem, depresijom i drugim problemima. Ali usred svih ovih poteškoća, Raineyjevi se protagonisti nisu oslanjali na muške partnere niti su se podvrgavali pravilima koja im je društvo pokušavalo nametnuti. U pesmi Oh Papa Blues, Rainey govori o nepravdama koje je bivši ljubavnik počinio nad njom, ali njezina jadikovka uskoro se pretvara u spletke za osvetu. U filmu Dokaži to na mom bluesu Rainey se hvali privlačnošću prema ženama i nošenju muške odeće.

Ruralna usmerenost radova Ma Rainey odražavala se i u njenom izboru instrumenata, čime je pomogla utrti put pevačima-gitaristima koji će postati sledeći talas blues zvezda. Iako je često nastupala s jazz orkestrima, godine 1924.-e je takođe snimila i dve snimke s Pruitt twins, duom koji su činili gitara i bendžo.

Raineyjeva kulturna ostavština ogromna je. Bila je mentor legendarnoj blues pevačici Bessie Smith, a šuškalo se da su njih dve imale romantičnu vezu. Rainey je zaslužna za nadahnuće kasnijih pevačica poput Dinah Washington, Big Mame Thornton i Janis Joplin. Njezina je priča nadahnula dramu slavnog dramatičara Augusta Wilsona iz 1982. Ma Rainey's Black Bottom, koja svoj naslov uzima iz Raineyjeve istoimene pesme iz 1927.. Drama je postigla veliki uspeh na Broadwayu, a potom je adaptirana i kao film. Rainey je nastanila svoj dom u Chicagu veći deo dvadesetih i ranih tridesetih. Kad je izgubila ugovor o snimanju s Paramountom (kompanija je tvrdila da je njezin blues stil nestao iz mode), nastavila je s turnejama i nastupala na privatnim zabavama. Nakon smrti sestre i majke, Rainey se vratila u Columbus u državi Georgia da živi sa svojim bratom (pošto se od muža razvela nakon desetak godina braka). Posedovala je i vodila dva pozorišta i bila aktivna u baptističkoj crkvi, gde je njezin brat bio sveštenik. Rainey je preminula od bolesti srca 22. decembra 1939. u 53. godini.