CLARENCE GATEMOUTH BROWN (1924. – 2005.)

CLARENCE GATEMOUTH BROWN (1924. – 2005.)

   Clarence Gatemouth Brown (18. aprila 1924. - 10. septembra 2005.) bio je američki muzičar iz Louisiane i Texasa poznat po svom radu kao blues muzičar, ali i kao muzičar unutar drugih stilova muzike. Proveo je svoju karijeru boreći se protiv čistunaca sintetizirajući stari blues, country, jazz, cajun muziku i R&B stilove. Njegov rad takođe obuhvaća rock and roll, folk, električni blues i teksaški blues. Bio je hvaljeni multiinstrumentalista koji je svirao niz instrumenata, uključujući gitaru, violinu, mandolinu, violu, usnu harmoniku i bubnjeve. Osvojio je nagradu Grammy za najbolji album tradicionalnog bluesa 1983. za svoj album Alright Again!. Smatra se jednim od najuticajnijih eksponenata blues violine i imao je ogroman uticaj u američkim violinističkim krugovima. Dva najveća muzička uticaja na Browna bili su Louis Jordan i T-Bone Walker.

      Brown je rođen u Vintonu, Louisiana, a odrastao je u Orangeu, Texas. Njegov otac, železnički inženjer i vikend muzičar, naučio ga je svirati violinu. Tokom svog vrlo ranog života naučio je umetnost gitare i bubnjeva od svoje braće. Karijeru je započeo kao bubnjar svirajući s lokalnim bendom The Gay Swingsters, a kasnije s putujućom revijom Williama Benbowa Brown Skin Models. Na kraju je dobio stalni posao bubnjanja i pevanja s orkestrom u klubu Keyhole u San Antoniju, Texas. Dobio je nadimak Gatemouth od srednjoškolskog profesora koji je rekao da ima glas kao kapija. Karijera mu je porasla kada je 1947. prisustvovao koncertu T-Bone Walkera u noćnom klubu Don Robey’s Bronze Peacock Houston; Walker se razbolio, a Brown je uzeo gitaru i brzo napisao i odsvirao Gatemouth Boogie, na oduševljenje publike. Godina 1947. zateći će 23-godišnjeg Clarencea kako stopira do Houstona i predstavlja se preduzetniku Donu Robeyu koji je posedovao klub Bronze Peacock i osnovao odgovarajuću izdavačku kuću (Peacock Records). Robey je postao Brownov menadžer i ubrzo je osvojio R&B lestvice sa stranama poput Okie Dokie Stomp. Tokom druge polovine pedesetih, Brown se pokazao kao jedan od najisplativijih umetnika u području bluesa. Na prelazu sledećeg desetleća došlo je do velikog sukoba između Robeya i njega. Clarence će kasnije u brojnim intervjuima tvrditi da su ga veze njegovog bivšeg menadžera zapravo stavile na crnu listu do kraja 1960-ih. Čak je svoju gitaru zamenio za značku zamenika šerifa u okrugu San Juan, Novi Meksiko, iako je dobio posao u Nashvilleu, vodeći kućni bend za crnačku TV emisiju...

I'm a boogie rambler
Boogie night and day
Oh baby, boogie night and day

My father was a rambler
And my mother too
Oh baby, boogie all night long

Oh baby, boogie all night long
I'm a boogie rambler
Boogie all the time

My dang ol' mother, she boogie too
Oh yeah, yeah she boogie too
She boogie so long, boogied all the time

Oh baby, chop me all the time
Oh baby, chop me all the time
Want you to chop me, baby
Chop me all night long

    Godine 1949. Robey je osnovao Peacock Records kako bi predstavio Brownov virtuozni gitaristički rad. Brownova Mary Is Fine podržana s My Time Is Expensive bila je hit za Peacock 1949. Niz Peacockovih izdanja u 1950-ima bila su komercijalno manje uspešna, ali su svejedno bila pionirska u muzičkom smislu. Posebno zapažen bio je instrumental iz 1954. Okie Dokie Stomp, u kojem Brown kontinuirano svira solo preko prodorne deonice rogova (ostali instrumentali iz ovog razdoblja uključuju Boogie Uproar i Gate Walks to Board). Okie Dokie Stomp takođe je snimio Cornell Dupree 1970-ih, koji je s njom postigao komercijalni uspeh. Što se tiče njegovog hrabrog sviranja violine, Robey je dopustio Brownu da snimi Just Before Dawn, svoje poslednje izdanje za izdavačku kuću Peacock, 1959. godine.

    U 1960-ima Brown se preselio u Nashville, Tennessee kako bi sudelovao u R&B televizijskoj emisiji, i dok je bio tamo snimio je nekoliko country singlova. Sprijateljio se s Royem Clarkom i nekoliko puta se pojavio u televizijskoj emisiji Hee Haw. Godine 1966. Brown je bio muzički direktor kućnog benda u kratkotrajnom televizijskom programu. Međutim, početkom 1970-ih nekoliko je zemalja u Evropi razvilo poštovanje prema američkoj roots muzici, posebno bluesu, i Brown je onde bio popularan i cenjen umetnik. Bio je na turneji po Evropi dvanaest puta, počevši od 1971. i nastavivši tokom 1970-ih. Postao je i službeni veleposlanik američke muzike te je sudelovao na nekoliko turneja pod pokroviteljstvom američkog State Departmenta, uključujući opsežnu turneju po istočnoj Africi. Brown se pojavio na Montreux Jazz Festivalu 1973., gde je svirao s američkim blues rock sastavom Canned Heat. Godine 1974. snimao je s pijanistom iz New Orleansa Professorom Longhairom na njegovom albumu Rock ’N’ Roll Gumbo (izvorno izdanje Blue Star Recordsa). U New Orleans se preselio kasnih 1970-ih. Godine 1979., preko svog tadašnjeg menadžera, Jima Halseyja, Brown je započeo šestonedeljni šou program, 44 koncertnu turneju po Sovjetskom Savezu. Ovo je bio povesni događaj jer je označio prvi put da je Sovjetski Savez sklopio ugovor s američkim građaninom (Jim Halsey) u vezi s muzičkom turnejom. Sva dosadašnja gostovanja bila su pod pokroviteljstvom američkog State Departmenta. Do danas je ovo bila daleko najopsežnija turneja koju je jedan američki bend imao u SSSR-u.

     U 1980-ima, serija izdanja za Rounder Records i Alligator Records revitalizovala je njegovu karijeru u SAD-u, te je išao na opsežne i međunarodne turneje, obično svirajući između 250 i 300 koncerata godišnje. Ovom prilikom vredi se podsetiti i nekih od njegovih najznačajnijih pesama, numera koje su obeležile njegovu blues odiseju... Prva od njih bila bi Boogie Rambler. Pesmu je izdao Gatemouth preko Peacock Recordsa 1949. zajedno s 2 O’clock in the Morning. Boogie Rambler dokazuje da je Clarence Gatemouth Brown više od samo renomiranog teksaškog bluesmana. Pesma donosi najbolje od Gatemouthovih inspirativnih gitarističkih veština. Nakon pobede i dve nominacije za nagradu Grammy u kategoriji najboljeg albuma tradicionalnog bluesa, Gatemouth se ponovno vratio sa svojim albumom  Standing My Ground. Standing My Ground  bio je dom muzičkih dragulja kao što je I Hate These Doggone Blues. Album je kasnije 1991. takođe dobio nominaciju za nagradu Grammy u kategoriji najboljeg tradicionalnog blues albuma. I Hate These Doggone Blues ističe se zahvaljujući Gatemouthovoj magičnoj izvedbi začinjenoj humorom. Sledi potom Leftlover blues, očaravajući Browneov hit iz 1964. Pesma Mary is Fine vraća nas na komercijalno uspešne početke Clarenca Gatemoutha Browna. Pesma je izdana preko Peacock Recordsa 1949. zajedno s pesmom My Time is Expensive. Mary is Fine se pokazala uspešnim hitom i dosegnula je devedeset deveto mesto Billboardove R&B lestvice. Naredna maestralna numera je Ain’t Nobody Here But Us Chickens, kojom Gatemouth odaje počast muzičkom kvalitetu boogie-woogie, R&B, swing i jump blues umetnika Louisa Jordana. Dollar Got the Blues jedan je od muzičkih dragulja koji su pomogli Gatemouthu da zaradi priznanje za najbolju snimku tradicionalnog bluesa. Pesma je snimljena u 70-ima tokom Gatemouthovog snažnog povratka na muzičkuu scenu. Dollar Got the Blues je mešavina čarobnih instrumenata predvođenih Gatemouthovim neverovatnim gitarističkim veštinama. Gatemouthu su se u snimanju ovog hita pridružili i pijanista Larry Sieberth i trubač Stanton Davis.

     Tokom svoje karijere, Clarence Brown svirao je fantastične pesme, od kojih su neke bile instrumentalne. Honky Tonk nas dovodi do jednog od njegovih omiljenih instrumentala. Izvorno, Honky Tonk bio je instrumentalni ritam i blues hit koji je 1956. izdao jazz-ritam i blues pevač Bill Doggett. Pesmu su napisali Bill Doggett, Clifford Scott, Shep Shepherd i Billy Butler. Ostali izvođači koji su obradili ovaj instrumentalni hit su Tommy Oliver i njegov orkestar, Roy Clark, The Beach Boys, Taj Mahal i Phantom Blues Band te James Brown. Naredna pesma u bisernoj Gatemouth kolekciji jeste Born in Louisiana, briljantna posveta rodnom gradu i aluzija na njegovu ljubavnu avanturu (obogaćena sjajnom instrumentacijom i ritmom). Za sam kraj ovog sentimentalnog prisećanja ostavljene su već više puta pomenuta – Okie Dokie Stomp i vanvremenski blues standard – Got My Mojo Working.

Moj mojo radi, ali na tebi ne radi.
I got my mojo working, it just don't work on you.

Moj mojo radi, ali jednostavno ne radi na tebi.
I got my mojo working, but it just don't work on you.

Pazi dušo,
Look out baby,

Zaokružit ću blues.
Gonna circle the blues.

Imam tvoju ciganku, savjetuje me.
Got your gypsy woman, giving me advice.

Imam ciganku, savjetuje me.
Got a gypsy woman, giving me advice.

Imam puno trikova,
Got a whole lot of tricks,

Držat ću te ovdje cijelu noć.
Keep you here all night.

Da...
Yeah...

Možeš li me čuti?
Can you hear me?

Možeš li me čuti?
Can you hear me?

Vau...
Wooo...

Imam ciganku, savjetuje me.
Got a gypsy woman, giving me advice.

Imam jednu ciganku, savjetuje me.
I got a gypsy woman, giving me advice.

Imam puno trikova,
Got a whole lot of tricks,

Držati me ovdje cijelu noć.
Keeping me here all night.

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi,
Got my mojo working,

Moj mojo radi,
Got my mojo working,

Samo nemoj raditi na tebi.
Just don't work on you.

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi,
Got my mojo working,

Moj mojo radi,
Got my mojo working,

Da te čujem.
Let me hear you.

Moj mojo radi,
Got my mojo working,

Moj mojo radi,
Got my mojo working,

Moj mojo radi,
Got my mojo working,

Moj mojo radi,
Got my mojo working,

Moj mojo radi, svi.
Got my mojo working, everybody.

Samo nemoj raditi na tebi.
Just don't work on you.

Vau...
Wooo...

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi,
I got my mojo working,

Moj mojo radi, svi.
Got my mojo working, everybody.

Samo nemoj, samo nemoj, raditi na sebi.
Just don't, just don't, work on you.

     Dobitnik je Grammyja 1982. za album Alright Again! te je bio nominovan za još pet. Takođe je osvojio osam WC Handy nagrada. Godine 1999. Brown je uvršten u Blues Hall of Fame. Poslednjih godina imao je pun raspored turneja, uključujući Australiju, Novi Zeland, Južnu Ameriku, Afriku i Istočnu Evropu. Njegov posljednji album Timeless objavljen je 2004.

     U septembru 2004. Brownu je dijagnostifikovan rak pluća. Već je imao emfizem i bolest srca te su on i njegovi lekari odlučili odustati od lečenja raka. To je uveliko uticalo na njegovu muzičku karijeru. Njegov dom u Slidellu, u Louisiani, uništio je uragan Katrina u avgustu 2005., iako je pre oluje bio evakuisan u rodni grad Orange u Teksasu u kojem je proveo detinjstvo. Tamo je i umro 10. septembra 2005. u stanu pranećakinje u 81. godini života. Brown je pokopan na holivudskom groblju u Orangeu. Poplava izazvana uraganom Ike u avgustu 2008. oštetila je njegov grob. Njegov kovčeg bio je jedan od desetaka koji su isplivali sa svojih grobnih mesta. Grob mu je u međuvremenu uređen i sredstvima imanja podignut mu je spomenik u čast.