THE BEATLES: HELP! (1965)
Godina 1965. donela je sa sobom bitnu novinu. Beatlesi se gotovo u potpunosti okreću sopstvenom, autorskom materijalu, odbacujući strane uticaje i obrade pesama, kao i trenutni, komercijalni materijal. U svetu Beatlesa i rock muzike uopšte stvari postaju sve manje naivne, šarene, kompromisne i za jednokratnu upotrebu. Singl Ticket to Ride (9. april 1965.) najava je nove, kompleksnije The Beatles faze, obojene originalnim muzičkim materijalom i samosvesnim izrazom. Bila je to gorka, disonantna Lennonova pesma u srednjem tempu i ritmu koji se vuče, neobičnog (za to vreme) masivnog zvuka i teškog ritma, psihološki dublja od svega što su Beatlesi do tada snimali. Pošto je na velikom delu prethodna dva The Beatles albuma svirao akustičnu gitaru, Lennon se u pesmama I Feel Fine (novembar 1964. gde je po prvi put korišćen gitarski fidbek (feedback), sjajan zvučni uvod u ovaj lepršavi singl) i Ticket to Ride (april 1965) vratio električnoj gitari, s energijom koju je crpeo iz uzavrele atmosfere tadašnje ekspanzivne britanske rok i ritam i bluz scene i teških, moćnih gitarskih pesama poput You Really Got Me benda The Kinks, It's All Over Now The Rolling Stones, Baby Please Don't Go grupe Van Morisona – Them, kao i muzike bendova poput the Who, Yardbirds, the Animals. Ono što je takođe u tim trenucima uticalo na menjanje svesti i zvuka Johna Lennona i Beatlesa (nagoveštavajući ovom pesmom sledeću njihovu razvojnu fazu i pesmu Tomorrow Never Knows, petnaest meseci kasnije) bili su početni eksperimenti sa halucinogenima – iskustva sa kanabisom i LSD–jem. U međuvremenu John Lennon objavljuje dve knjige kratkih priča i veštine pričinga, Beatlesi dobijaju priznanje od Kraljice – MBE (Member of the British Empire) i počinju snimanje svog drugog filma Help! Dana 29. jula 1965. desila se premijera filma Help! samosvesne The Beatles komedije sa nadrealnim humorom, a 6. avgusta iste godine izlazi njihov novi album Help! Od 14 pesama na albumu, 10 je autorsko delo tandema Lennon-McCartney, dve je napisao George Harrison, dok su dve obrade drugih autora.
Help! I need
somebody
Help! Not just anybody
Help! You know I need someone
Help!
(When) When I was younger (When I was young) so much younger than today
(I never need) I never needed anybody's help in any way
(Now) But now these days are gone (These days are gone) and I'm not so self
assured
(And now I find) Now I find I've changed my mind, I've opened up the doors
Help me if you can, I'm feeling down
And I do appreciate you being 'round
Help me get my feet back on the ground
Won't you please, please help me?
(Now) And now my life has changed (My life has changed) in oh so many ways
(My independence) My independence seems to vanish in the haze
(But) But ev'ry now (Every now and then) and then I feel so insecure
(I know that I) I know that I just need you like I've never done before
Help me if you can, I'm feeling down
And I do appreciate you being 'round
Help me get my feet back on the ground
Won't you please, please help me?
When I was younger, so much younger than today
I never needed anybody's help in any way
(Now) But now these days are gone (These days are gone) and I'm not so self
assured
(And now I find) Now I find I've changed my mind, I've opened up the doors
Help me if you can, I'm feeling down
And I do appreciate you being 'round
Help me get my feet back on the ground
Won't you please, please help me?
Help me, help me
Ooh
Kada su preterani uspeh i slava prejako udarili Beatlese u glavu, oni su svet pozvali u pomoć, okrenuli se još jednom ka sebi, kreativnoj unutrašnjosti i stvorili još jedan od bitnih albuma pop rock muzike, autorski jako i vitalno delo, sa nizom upečatljivih numera.
Cela stvar s Beatlesima bila je jednostavno izvan shvatanja. Jeo sam i pio kao svinja i bio sam debeo kao svinja, nezadovoljan sam sobom, i podsvesno sam vapio za pomoć, objašnjava John Lennon. Kada je Help! izašao, zapravo sam vapio za pomoć. Većina ljudi misli da je to samo brza rock’n’roll pesma. Tada to nisam shvatao; Napisao sam pesmu samo zato što sam dobio zadatak da je napišem za film. Ali kasnije sam saznao da zaista vapim za pomoć. Tako je to bilo moje debelo Elvisovo razdoblje. Vidite film: on – ja – je jako debeo, vrlo nesiguran i potpuno se izgubio. I pevam o tome kad sam bio toliko mlađi i sve ostalo, osvrćući se na to kako je sve bilo lako.
Pesme Help! (Lennonov poziv u pomoć, vapaj iz dubine duše, iz perioda koji je on sam imenovao kao moja faza debelog Elvisa. Mentalno iscrpljen i otuđen nakon dve godine neprestanih, ubitačnih turneja i nastupa, u braku sa Sintijom, koji se bukvalno raspadao, Lennon je očajnički tražio pomoć i promenu) i The Night Before, klasični su i zapaljivi The Beatles hitovi, odgovori Lennona i McCartneyja na brutalne izazove industrije bezdušnosti, licemerja i komercijalne eksploatacije svega i svakoga. Njihov neuništivi duh vedrine i vitalnosti nije posustajao ni pred kakvim izazovima i činio ih je tokom čitave karijere uvek svežima, poletnima i spemnima da odgovore na svaku vrstu izazova. Njihova kreativnost bila je pravi mali Božiji dar, nepresušno vrelo inspiracije iz kojeg su izvirale pionirskim i vizionarskim duhom obojene pesme, pravi izazov vremenu i ostalim bendovima na tada veoma bogatoj sceni rock and rola u punom zamahu. Uglavnom za korak-dva ispred ostalih, Bitlsi su diktirali tempo i dominantne trendove koji su dolazili sa svakim njihovim novim singlom ili albumom kao zaokruženom celinom. To se naročito odnosi na period koji je počeo sa albumom Rubber Soul i završio se sa njihovim hronološki poslednjim snimcima, zabeleženim na antologijskom ostvarenju, albumu Abbey Road.
Here I stand
head in hand
Turn my face to the wall
If she's gone I can't go on
Feeling two-foot small
Everywhere people stare
Each and every day
I can see them laugh at me
And I hear them say
Hey you've got to hide your love away
Hey you've got to hide your love away
How can I even try
I can never win
Hearing them, seeing them
In the state I'm in
How could she say to me
Love will find a way
Gather round all you clowns
Let me hear you say
Hey you've got to hide your love away
Hey you've got to hide your love away
No, pre toga u pomoć im je pritekao niko drugi nego još jedan velikan svetske scene, slavni Bob Dilan, koji je inspirisao Lenona da stvori svoj novi moćni klasik, pesmu You’ve Got to Hide Your Love Away (prvi čisto akustični snimak Beatlesa, nadahnut naravno Dylanom), jednu od onih zrelih numera koja će pokazati u kom će se pravcu kretati muzika Beatlesa narednih godina – ideolog Lenon bio je samo sofisticirana, duhovna prethodnica. You've Got To Hide Your Love Away bila je prva pesma Beatlesa nakon Love Me Do u kojoj se pojavljuje muzičar izvan benda. Johnnie Scott, flautista i muzički aranžer, prvo je snimio deonicu na tenor flauti dok su The Beatles snimali svoje delove. Zatim je snimio deo na alt flauti kako bi dovršio pesmu.
Bio sam u Kenwoodu i samo bih pisao pesme. Period bi bio za pisanje pesama i tako bih svaki dan pokušavao da napišem pesmu, prisećao se John Lennon godinama kasnije. Počeo sam razmišljati o vlastitim emocijama – ne znam kada je to tačno počelo, poput pesme I'm A Loser ili Hide Your Love Away ili sličnim stvarima - umesto da se projektujem u situaciju. Pokušao bih izraziti ono što sam osećao o sebi, a što sam učinio u svojim knjigama. Mislim da mi je Dylan pomogao da shvatim da – ne bilo kakvom raspravom ili bilo čim, već samo slušanjem njegovog rada – imam neku vrstu stava profesionalnog tekstopisca prema pisanju pop pesama; on bi napravio određeni stil pesme za singl, a mi bismo napravili određeni stil stvari za ovu i drugu stvar. Već sam na prvom albumu bio stilizovani tekstopisac. Ali da se izrazim, napisao bih Spaniard In The Works ili In His Own Write, lične priče (to su zapravo nazivi dve Lenonove knjige nastale sredinom šezdesetih) koje su izražavale moje lične emocije. Imao bih zasebnog pisca pesama Johna Lennona koji je pisao pesme za tržište i nisam smatrao da one – stihovi ili bilo šta drugo – imaju bilo kakvu dubinu. Bili su samo šala. Tada sam počeo biti ja u pesmama, ne pisati ih objektivno, već subjektivno.
I Need You nudi smirenost i harizmu kreativnog čoveka iz senke, Georgea Harrisona, najavivši njegove vrhunske domete koji će izbiti u prvi plan već na Revolveru. Bila je to njegova jednostavna, melanholična ljubavna pesma posvećena budućoj supruzi Pattie Boyd. Another Girl (još jedna McCartney stvar, posvećena Jane Asher - prilično samodopadljivo viđenje sebe kao neodoljivog zavodnika i Jane kao samo još jednu devojku u nizu), gitarski naglašena i prošarana neprimetnim Harisonom ponire u filigranske dubine moćnog rock and rolla, dajući prednost prefinjenosti nad snagom i silinom doživljaja. U filmu Help! grupa je izvela Another Girl na Bahamima, dok je stajala na koralnom grebenu na ostrvu Balmoral, u blizini ostrva New Providence. U sekvenci McCartney je držao ženu u bikiniju poput gitare, pretvarajući se da je svira.
Yesterday all my troubles
seemed so far away.
Now it looks as though they're here to stay.
Oh, I believe in yesterday.
Suddenly, I'm not half the man I used to be.
There's a shadow hanging over me.
Oh, yesterday came suddenly.
Why she had to go?
I don't know, she wouldn't say.
I said something wrong.
Now I long for yesterday.
Yesterday love was such an easy game to play.
Now I need a place to hide away.
Oh, I believe in yesterday.
Why she had to go?
I don't know, she wouldn't say.
I said something wrong.
Now I long for yesterday.
Yesterday love was such an easy game to play.
Now I need a place to hide away.
Oh, I believe in yesterday.
Još jedan standarni lenonovski momenat, You’re Going to Lose That Girl, prožet snažnom emocijom i upečatljivim vokalom uvodi slušaoca pod okrilje pop rock klasika Ticket to Ride (sam naziv pesme je različito tumačen – s jedne strane bilo je reči o devojci koja slobodno bira svoj životni put ili je pak u pitanju bila čudesna Lennonova dosetka, igra reči, humoristična kovanica u njegovom ironičnom stilu koja je aludirala na njihova iskustva s prostitutkama tokom boravka u Hamburgu i polno prenosive bolesti) jedne od onih presudnih pesama kojima Beatlesi na ovom albumu čine zaokret ka novom, sofisticiranijem i snažnim autorskim pečatom obeleženom zvuku.
To je bila jedna od najranijih heavy metal ploča. Paulov doprinos je način na koji je Ringo svirao bubnjeve. Ticket To Ride je u to vreme bio pomalo nov zvuk. Bila je prilično jebeno teška za tada, ako pogledate na lestvicama šta su drugi ljudi stvarali. Sada to čujete i ne zvuči previše loše; ali bi me naježila, rekao je Lennon.
Komercijalna prošlost prostodušnih, pevljivih i naivnih trominutnih ljubavnih pesmica lagano je ustupala mesto složenijim formama i ozbiljnosti sadržaja koje je sa sobom nosilo sve turbulentnije i nimalo naivno vreme druge polovine šezdesetih, sa svim svojim nemirima, lomovima, menama, razočarenjima, buntom, nasiljem i mogućom katarzom, otrežnjenjem koje je došlo sa iznenadnim buđenjem svesti, savesti i raspršenjem iluzija i snova. Ringova Act Naturaly (obrada tradicionala u kantri i vestern stilu) svakako nije težila toj ozbiljnosti i usložnjavanju priče, nego je nudila svojom vedrinom i nepretencioznošću lagano opuštanje i relaksirajuću dozu humora za sve probleme koji su se vremenom nagomilavali tokom nesputane plovidbe The Beatles krstaricom.
Živeo sam u malom stanu na vrhu kuće i uz krevet sam imao klavir, priseća se Paul McCartney, pričajući o svojoj najznačajnijoj pesmi - Yesterday, jednoj od najdirljivijih, setnih balada ikad napisanih. Jednog jutra sam se probudio s melodijom u glavi i pomislio: Hej, ja ne znam ovu melodiju – ili znam ? Bilo je to poput jazz melodije. Moj je tata znao puno starih jazz pesama; Mislio sam da sam se možda samo toga setio iz prošlosti. Otišao sam do klavira i pronašao akord za nju, uverio se da ga zapamtim, a zatim ga proneo svim svojim prijateljima, pitajući šta je to: Znate li ovo? To je dobra mala melodija, ali nisam je mogao napisati jer sam je sanjao.
It’s Only Love relaksira melodičnošću i duhom Johna Lennona u ležernom izdanju, dok You Like Me Too Much (druga Harrisonova stvar na albumu, još jedna posveta Pattie Boyd) i Tell Me What You See čine lagani uvod ka lepršavoj I’ve Just Seen a Face (strasno mekartnijevskoj) i jednom od dragulja za sva vremena, evergrinu Beatles magije, pesmi Yesterday (Da li je ovo nečije tuđe ili sam ja ovo napisao?, glasilo je često McCartneyjevo pitanje vezano za ovu antologijsku pesmu, najobrađivaniju numeru u istoriji, po Ginisovim podacima), klasiku Paula McCartneyja koji svojim nestvarnim, mirnim tokom plovi ka tišini i beskrajima večnosti.
You make me dizzy, Miss Lizzy
The way you rock and roll
You make me dizzy, Miss Lizzy
When we do the stroll
Come on, Miss Lizzy
Love me before I grow too old
Come on, give me fever
Put your little hand in mine
You make me dizzy, dizzy Lizzy
Oh girl, you look so fine
Just a-rocking and a-rolling
Girl I said I wish you were mine
You make me dizzy, Miss Lizzy
When you call my name
Oooooh baby
Say you're driving me insane
C'mon, c'mon, c'mon, c'mon baby
I want to be your lover man
Run and tell your mama
I want you to be my bride
Run and tell your brother
Baby, don't run and hide
You make me dizzy, Miss Lizzy
Girl I want to marry you
Come on, give me fever
Put your little hand in mine, girl
You make me dizzy, dizzy Lizzy
Girl, you look so fine
You're just a-rocking and a-rolling
Oh I said I wish you were mine
Ako ne verujete u mekartnijevsko lepršavo, setno Juče, za sam kraj albuma Help! je ostavljen Lennonov energetski udar, obrada još jednog sirovog i čistog rock and roll iskustva iz pedesetih – Dizzy, Miss Lizzy (rokerski raskalašna i divlja obrada Larija Willijamsa iz 1958. godine, u dvanaestotaktnoj formi bugija), upravo ono što rock muziku čini večnom, neiscrpnom inspiracijom u svoj njenoj silini, jednostavnosti, energičnosti i pomalo naivnoj neposrednosti u svetu gde perfidnost i interes vrebaju iza svakog ugla neočekivanosti i neiskrenosti.
By Dragan Uzelac
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Nema komentara:
Objavi komentar